Choroby zwierząt gospodarskich, w szczególności ptaków, dzielą się na zakaźne, pasożytnicze i niezakaźne. Zakaźne są uważane za najbardziej niebezpieczne i są spowodowane przez wirusy i bakterie, które przenikają do organizmu. Jedną z takich przeciwności jest metapneumowirus.
Czym jest metapneumowirus u ptaków
Metapneumowirus ptaków (MPVP) jest czynnikiem powodującym zakaźne zapalenie nosa i tchawicy u ptaków, a także przyczyną zespołu obrzękniętych łbów (SHS). Została po raz pierwszy zarejestrowana w 1970 roku w Afryce Południowej, ale do dziś w niektórych krajach nie została oficjalnie zarejestrowana.
Początkowo sądzono, że choroba ma charakter bakteryjny, ale później, z powodu etiologicznego zarodka i fragmentów tkanki z tchawicy, zidentyfikowano czynnik etiologiczny TRT, identyfikując go jako wirusa. Początkowo został skierowany do klasy pneumowirusów, ale po odkryciu podobnych form wirusowych został ponownie zakwalifikowany jako metapneumowirus.
Jak przebiega infekcja?
Zakażenie tym wirusem występuje w poziomie (od jednego osobnika do drugiego poprzez powietrze lub wyładowanie). Główną metodą przenoszenia jest bezpośredni kontakt zainfekowanych ptaków ze zdrowymi (poprzez kichanie zakażenie dostaje się do pokarmu, pióra innych ptaków). Woda i pasza mogą być również tymczasowymi nośnikami (napięcie w otoczeniu zewnętrznym staje się niestabilne, więc nie utrzymuje się na zewnątrz ciała przez długi czas).
Przeczytaj także o tym, co możesz uzyskać od gołębi.
Istnieje prawdopodobieństwo przeniesienia wertykalnego (od matki do potomstwa). Wirusa metapneumowirusa znaleziono u nowo narodzonych kurcząt, co wskazuje na możliwość zakażenia jaj. Nawet ludzie mogą przyczynić się do dalszej transmisji wirusa, przenosząc go na buty i ubrania.
Jakiego rodzaju ptak rolny uderza
Początkowo wirus był widoczny u indyków. Ale na dzień dzisiejszy lista możliwych gatunków ptaków, które są podatne na tę chorobę, znacznie wzrosła i obejmuje:
- indyki;
- kurczaki;
- kaczki;
- bażanty;
- strusie;
- perliczka.
Wśród dzikich ptaków odnotowano przypadki tej choroby u mew, jaskółek i wróbli.
Dowiedz się, jakie są choroby indyków i kur.
Patogeneza
Dostając się do organizmu, wirus zaczyna aktywnie namnażać się na komórkach nabłonka dróg oddechowych, wywołując przez swoją aktywność utratę nabłonka rzęsek. Z kolei błona śluzowa, pozbawiona tych rzęsek, nie jest w stanie wytrzymać wtórnych infekcji, które przenikając ciało zmniejszają już i tak już nieskuteczną walkę organizmu z metapneumowirusem.
Ważne! Tempo rozwoju tej choroby u różnych gatunków ptaków i w różnych warunkach ich zamieszkania jest różne.
Objawy kliniczne
Klasycznymi objawami metapneumowirusa są kichanie, kaszel, wydzielina śluzowa z nosa, a także obrzęk głowy i zapalenie spojówek. Ponieważ wirusowi towarzyszą choroby dróg oddechowych, symptomatologia będzie do nich bardzo podobna.
Z czasem wpływ wirusa na organizm drobiu rozciąga się na układy rozrodcze i nerwowe.
Ptak przestaje być przewożony lub jakość jego jaj znacznie się zmniejsza – skorupa jest uszkodzona. Wpływ wirusa na układ nerwowy można zaobserwować, zwracając uwagę na objawy, takie jak kręcz szyi i opisthotonus (konwulsyjna postawa z wygięciem pleców i pochyleniem głowy do tyłu).
Diagnostyka i badania laboratoryjne
Opierając się wyłącznie na danych klinicznych, niemożliwe jest postawienie właściwej diagnozy.
Metoda OOŚ
Aby przeprowadzić test immunoenzymatyczny (ELISA) w ciężkiej ostrej chorobie, zaleca się dwukrotne pobranie materiału (krwi): przy pierwszych oznakach choroby i po 2-3 tygodniach. Jeżeli objawy kliniczne są umiarkowane w okresie tuczu, a następnie spadek produktywności drobiu, zaleca się wykorzystanie materiału do analizy po uboju.
Ważne! Aby uzyskać wiarygodne wyniki, zalecane jest użycie kilku metod diagnostycznych.
Łączne zastosowanie testu ELISA i PCR
Do równoczesnej analizy za pomocą dwóch metod, próbki materiału (wymazy) z zatok przynosowych i tchawicy do analizy PCR są pobierane przy pierwszych oznakach choroby. W przypadku ciężkich objawów choroby materiał nie jest zalecany. Warto wybierać osoby z umiarkowaną manifestacją objawów. Do analizy ELISA krew pobierana jest od osobników w tym samym stadzie. Dzięki temu można się dowiedzieć, czy ptak miał wcześniej kontakt z tym wirusem.
Zmiany patologiczne
Sam matapneumowirus rzadko powoduje znaczące zmiany patoanatomiczne. W niektórych przypadkach możliwe jest zdiagnozowanie obrzęku głowy i szyi, obrzęku powiek i zapalenia spojówek. Podczas badania zatok przynosowych i tchawicy można zauważyć obrzęk, złuszczanie nabłonka rzęskowego i obecność wysięku.
Interpretacja wyników laboratoryjnych
Do prawidłowej diagnozy potrzebne są dane z diagnostyki serologicznej i molekularnej. Pierwsze badanie ma na celu identyfikację przeciwciał wytwarzanych przez organizm w celu zwalczania wirusa. Drugi rodzaj diagnozy ma na celu zidentyfikowanie czynnika sprawczego choroby na różnych próbkach biologicznych.
Czy wiesz? Kurczaki i koguty są w stanie zachować w pamięci wyróżniające cechy ponad 100 osobników (zarówno innych kurczaków, jak i ludzi).
Wirus zawiera pojedynczy, niesegmentowany, wyodrębniony RNA (-). Mikroskopia elektronowa wykazuje, że MPVP ma pleomorficzne fimbrie i ma zazwyczaj zgrubnie kulisty kształt.
Metoda kontroli i szczepienia
Zaleca się stosowanie żywych szczepionek przeciwko temu wirusowi. Inaktywowane nie mają zastosowania ze względu na to, że wykazują niską wydajność u młodych, powodują wzrost poziomu stresu u ptaka, co z kolei wpływa na jego produktywność i rozwój.
Zaletą żywych szczepionek jest to, że tworzą one lokalną odporność w górnych drogach oddechowych.
Czy wiesz? Pozbycie się cholernej cholery zostało znalezione przez przypadek. Gdy francuski naukowiec Louis Pasteur zapomniał o kulturze z drobnoustrojami cholery w termostacie. Wysuszony wirus został wprowadzony do kur, ale nie umarł, ale cierpiał jedynie na łagodną postać choroby. Kiedy naukowiec zainfekował ich świeżą kulturą – byli odporni na wirusa.
Zapewnienie odpowiedniej ochrony
Aby chronić stado drobiu przed tą infekcją, konieczne jest przeprowadzenie szczepień na czas, a także przestrzeganie norm dotyczących zawartości: gęstość sadzenia, czystość pomieszczeń i kontrola jakości paszy. Warto pamiętać, że metapneumowirus jest skutecznie eliminowany we wczesnych stadiach diagnozy, dlatego też, po pierwszych podejrzeniach, konieczne jest przeprowadzenie wszystkich niezbędnych badań w celu postawienia diagnozy i podjęcia kroków, aby skutecznie pozbyć się wirusa.
Metapneumovirus infekcji ptaków: co to jest i jak walczyć
Choroby zwierząt gospodarskich, w szczególności ptaków, dzielą się na zakaźne, pasożytnicze i niezakaźne. Zakaźne są uważane za najbardziej niebezpieczne i są spowodowane przez wirusy i bakterie, które przenikają do organizmu. Jedną z takich przeciwności jest metapneumowirus.
Czym jest metapneumowirus u ptaków
Metapneumowirus ptaków (MPVP) jest czynnikiem powodującym zakaźne zapalenie nosa i tchawicy u ptaków, a także przyczyną zespołu obrzękniętych łbów (SHS). Została po raz pierwszy zarejestrowana w 1970 roku w Afryce Południowej, ale do dziś w niektórych krajach nie została oficjalnie zarejestrowana.
Początkowo sądzono, że choroba ma charakter bakteryjny, ale później, z powodu etiologicznego zarodka i fragmentów tkanki z tchawicy, zidentyfikowano czynnik etiologiczny TRT, identyfikując go jako wirusa. Początkowo został skierowany do klasy pneumowirusów, ale po odkryciu podobnych form wirusowych został ponownie zakwalifikowany jako metapneumowirus.
Jak przebiega infekcja?
Zakażenie tym wirusem występuje w poziomie (od jednego osobnika do drugiego poprzez powietrze lub wyładowanie). Główną metodą przenoszenia jest bezpośredni kontakt zainfekowanych ptaków ze zdrowymi (poprzez kichanie zakażenie dostaje się do pokarmu, pióra innych ptaków). Woda i pasza mogą być również tymczasowymi nośnikami (napięcie w otoczeniu zewnętrznym staje się niestabilne, więc nie utrzymuje się na zewnątrz ciała przez długi czas).
Istnieje prawdopodobieństwo przeniesienia wertykalnego (od matki do potomstwa). Wirusa metapneumowirusa znaleziono u nowo narodzonych kurcząt, co wskazuje na możliwość zakażenia jaj. Nawet ludzie mogą przyczynić się do dalszej transmisji wirusa, przenosząc go na buty i ubrania.
Jakiego rodzaju ptak rolny uderza
Początkowo wirus był widoczny u indyków. Ale na dzień dzisiejszy lista możliwych gatunków ptaków, które są podatne na tę chorobę, znacznie wzrosła i obejmuje:
Wśród dzikich ptaków odnotowano przypadki tej choroby u mew, jaskółek i wróbli.
Patogeneza
Dostając się do organizmu, wirus zaczyna aktywnie namnażać się na komórkach nabłonka dróg oddechowych, wywołując przez swoją aktywność utratę nabłonka rzęsek. Z kolei błona śluzowa, pozbawiona tych rzęsek, nie jest w stanie wytrzymać wtórnych infekcji, które przenikając ciało zmniejszają już i tak już nieskuteczną walkę organizmu z metapneumowirusem.
Objawy kliniczne
Klasycznymi objawami metapneumowirusa są kichanie, kaszel, wydzielina śluzowa z nosa, a także obrzęk głowy i zapalenie spojówek. Ponieważ wirusowi towarzyszą choroby dróg oddechowych, symptomatologia będzie do nich bardzo podobna.
Z czasem wpływ wirusa na organizm drobiu rozciąga się na układy rozrodcze i nerwowe.
Ptak przestaje być przewożony lub jakość jego jaj znacznie się zmniejsza – skorupa jest uszkodzona. Wpływ wirusa na układ nerwowy można zaobserwować, zwracając uwagę na objawy, takie jak kręcz szyi i opisthotonus (konwulsyjna postawa z wygięciem pleców i pochyleniem głowy do tyłu).
Diagnostyka i badania laboratoryjne
Opierając się wyłącznie na danych klinicznych, niemożliwe jest postawienie właściwej diagnozy.
Metoda OOŚ
Aby przeprowadzić test immunoenzymatyczny (ELISA) w ciężkiej ostrej chorobie, zaleca się dwukrotne pobranie materiału (krwi): przy pierwszych oznakach choroby i po 2-3 tygodniach. Jeżeli objawy kliniczne są umiarkowane w okresie tuczu, a następnie spadek produktywności drobiu, zaleca się wykorzystanie materiału do analizy po uboju.
Łączne zastosowanie testu ELISA i PCR
Do równoczesnej analizy za pomocą dwóch metod, próbki materiału (wymazy) z zatok przynosowych i tchawicy do analizy PCR są pobierane przy pierwszych oznakach choroby. W przypadku ciężkich objawów choroby materiał nie jest zalecany. Warto wybierać osoby z umiarkowaną manifestacją objawów. Do analizy ELISA krew pobierana jest od osobników w tym samym stadzie. Dzięki temu można się dowiedzieć, czy ptak miał wcześniej kontakt z tym wirusem.
Zmiany patologiczne
Sam matapneumowirus rzadko powoduje znaczące zmiany patoanatomiczne. W niektórych przypadkach możliwe jest zdiagnozowanie obrzęku głowy i szyi, obrzęku powiek i zapalenia spojówek. Podczas badania zatok przynosowych i tchawicy można zauważyć obrzęk, złuszczanie nabłonka rzęskowego i obecność wysięku.
Interpretacja wyników laboratoryjnych
Do prawidłowej diagnozy potrzebne są dane z diagnostyki serologicznej i molekularnej. Pierwsze badanie ma na celu identyfikację przeciwciał wytwarzanych przez organizm w celu zwalczania wirusa. Drugi rodzaj diagnozy ma na celu zidentyfikowanie czynnika sprawczego choroby na różnych próbkach biologicznych.
Wirus zawiera pojedynczy, niesegmentowany, wyodrębniony RNA (-). Mikroskopia elektronowa wykazuje, że MPVP ma pleomorficzne fimbrie i ma zazwyczaj zgrubnie kulisty kształt.
Metoda kontroli i szczepienia
Zaleca się stosowanie żywych szczepionek przeciwko temu wirusowi. Inaktywowane nie mają zastosowania ze względu na to, że wykazują niską wydajność u młodych, powodują wzrost poziomu stresu u ptaka, co z kolei wpływa na jego produktywność i rozwój.
Zaletą żywych szczepionek jest to, że tworzą one lokalną odporność w górnych drogach oddechowych.
Zapewnienie odpowiedniej ochrony
Aby chronić stado drobiu przed tą infekcją, konieczne jest przeprowadzenie szczepień na czas, a także przestrzeganie norm dotyczących zawartości: gęstość sadzenia, czystość pomieszczeń i kontrola jakości paszy. Warto pamiętać, że metapneumowirus jest skutecznie eliminowany we wczesnych stadiach diagnozy, dlatego też, po pierwszych podejrzeniach, konieczne jest przeprowadzenie wszystkich niezbędnych badań w celu postawienia diagnozy i podjęcia kroków, aby skutecznie pozbyć się wirusa.
Contents